martes, 21 de diciembre de 2010

HISTORIAS DE NAVIDAD

"todos van alegres, llegó Navidad... y en mi rancho pobre, y en mi rancho pobre tristeza sólo hay.... No llores mi niño, ya no llores más, que nadie se acuerda, que nadie se acuerda que no tienes pan"
.....
"allá en un pesebre dicen que nació un niñito rubio, rubio como el sol... dicen que es muy pobre, pobre como tú; destino de pobre, destino de pobre, destino de cruz".
                     (Jorge Cafrune)



 AMIRA Y OTROS


Llegó a través de un programa de acogida para ser intervenida quirúrgicamente de una grave patología visual. Su timidez, nacida de la desconfianza o tal vez del miedo, resultaba preocupante y conmovedora a un tiempo. Todo le sorprendía y le asustaba. Pasados unos meses, Amira ha superado felizmente su afección; sus enormes ojos oscuros están llenos de luz y la ilusión ribetea la comisura de su sonrisa resplandeciente. Pero justamente ahora, cuando comienza a comprender y adaptarse a la holgada vida que muchos de nosotros disfrutamos, Amira tendrá que regresar a su pequeño mundo, rebosante de carencias y pobreza, a ese Sahara abandonado por España desde 1975, repudiado y chuleado por las Naciones Unidas y hostigado por Marruecos. Un pequeño mundo, como tantos otros en el planeta, sometido a la cruel tiranía de los voraces e insaciables intereses económicos del gran capital y las naciones que servilmente le procuran los imprescindibles fundamentos jurídico-políticos.

Entro en la librería Cousas y Cousos, justo enfrente del Concello, para adquirir unos lotes de postales de felicitación navideña (costumbre readquirida) y elijo unas cuya contraportada reza "Proyecto SOS Malawi". Encuentro el siguiente comentario de Linda Mc Donald (Malawi Underprivileged Women):
El “Bottom Hospital” es un hospital público al que acude la población más pobre de Malawi, estatus social en el que se encuentra, de hecho,  la mayoría de la población.  Atiende una media de 11.500 partos anuales […]
La primera vez que entras en el Bottom Hospital  te das cuenta del horrendo olor que se respira. De hecho, no encuentro palabras para describirlo, nunca había olido nada parecido en mi vida y eso que he olido muchos olores. El terreno que rodea el hospital está lleno de mujeres embarazadas, niños y “guardinanas” (mujeres que acompañan a las mujeres embarazadas y que les prestan su ayuda durante los primeros estadios del parto y en el post-parto), acampando, cocinando, tendidas en el suelo, esperando. El hospital tiene pasillos oscuros, con mujeres que hacen cola mientras esperan a ser atendidas o que permanecen tendidas en el suelo. […]
No hay anestesia ni analgesia disponibles para aliviar el dolor durante el parto, y a veces ni siquiera petidina para las pacientes que acaban de sufrir una cesárea. Las mujeres dan a luz en una cama sin sábanas, almohadas, toallas, agua caliente, compresas, gasas u otros productos sanitarios, y con muy poca o ninguna privacidad ni dignidad.  Permanecen tumbadas sobre una sábana de plástico similar a nuestras bolsas de basura de color negro con una pieza de algodón (chitenjes) en la parte superior. Es todo lo que tienen para absorber los fluidos corporales, limpiarse o secar y envolver a sus bebés recién nacidos.  El personal lleva constantemente guantes, recordándonos que el 40% de la población de Malawi es V.I.H. positiva.

El testimonio del Dr. Tarec Maguid (del Bottom Hospital) es sobrecogedor. Reproduzco un fragmento:



"... Echando un vistazo a la evidencia de la que disponemos en África, podemos decir que las cosas no han mejorado en absoluto. Los índices de mortalidad materna siguen siendo tan elevados que cualquiera que trabaje es este campo no puede por menos que avergonzarse y experimentar un sentimiento visceral de fracaso. Cada chica joven que muere en nuestras salas marca el fin del mundo para esa mujer en particular y, probablemente, para su hijo recién nacido. Y supone también, en cierto modo, el fin del mundo para nosotros, al menos para aquellos de nosotros que estamos “en el frente”.
Cuando se ha dicho todo lo posible acerca de la muerte de esa mujer, cuando se han dado todo tipo de explicaciones médicas; cuando ha quedado claro que esa muerte podría haberse evitado; cuando el llanto de su familia ha cesado; cuando sus familiares, pareja e hijos se han marchado, entonces uno se cuestiona la existencia de los Derechos Humanos. “En el frente” uno siente indignación, rabia, frustración, culpa, tristeza, fracaso, todo ello trepando, lento pero seguro, sobre la totalidad de nuestro ser. Esto ocurre muchas veces pero, en ocasiones, incluso la muerte más horrorosa no consigue despertar dichos sentimientos; a veces experimentamos sólo una especie de entumecimiento que logra apoderarse de toda la humanidad. De la humanidad de la mujer que acaba de morir y de la de aquellos de nosotros que tratamos de salvarla infructuosamente..." 

Supongo que adquiriendo estas tarjetas aporto un pequeño grano de arena, pero en realidad es bien poco y resulta frustrante.

Me comenta Mónica que uno de los pequeños del Colegio Público es diabético y por tanto no puede prepararle el cucurucho de golosinas que tradicionalmente se reparte a los niños antes de las vacaciones de navidad; me sugiere cambiarlas por unas pulseras de goma de moda y lápices, sacapuntas, etc., con un gracioso diseño de rabiosa actualidad. Qué fácil resulta resolver los dilemas cuando hay recursos sufientes y qué enorme abismo se abre entre la entidad de nuestros problemas y los que padece el "tercer mundo".

Aún así, me consta que incluso en nuestro entorno más inmediato existen situaciones dramáticas que podemos y debemos aliviar entre todos. Tal vez muchos de los que, a Dios gracias, nos vemos en una situación más favorecida que la media, podríamos llenar una cesta de viandas, juguetes e ilusiónes y hacérsela llegar discretamente a esas personas que lo necesitan de verdad,. ¡Ah! y sin presumir de ello, sin esperar reconocimientos sociales ni  pontificales indulgencias , porque la caridad bien entendida y sinceramente practicada es en sí misma un regalo que debiéramos hacernos con la mayor asiduidad posible.

martes, 9 de noviembre de 2010

ESPACIO RECREATIVO FLUVIAL


EQUIPAMENTOS LÚDICOS PARA A ÁREA 
RECREATIVA DO MANDEO, EN REBOREDO,
OZA DOS RIOS.

      A intervención sitúase nun ámbito moi agradable no que a vexetación e o río son os protagonistas. A proposta formulada trata de poñer en valor este ámbito natural sen que os elementos que se introducen compitan en modo ningún con estas preexistencias. Deste xeito o proxecto formula introducir unha serie de estruturas moi permeables visualmente formadas por postes de madeira, cables tensados e maias, de forma que estas pezas non interfiran na contemplación da paisaxe. Formúlase a roza, limpeza e acondicionamento da zona de acceso á praia fluvial, empregando para iso materiais blandos como a terra compactada e a herba.
      Ó longo das distintas masas boscosas existentes na zona dispóñense unha serie de circuítos  elevados realizados a través de cordas, cachopas de madeira e mallas ancoradas ás árbores (así como a unha serie de postes verticais de madeira natural).
      Nun dos claros do bosque, dispoñerase unha zona de pavimento de garbancillo cun peche de postes de madeira, dentro do cal se situarán elementos figurativos de madeira natural, pensada como zona lúdica para nenos de curta idade. Para cruzar o rio dispoñerase un pasadoiro ou pasal.
      "As pondras ou pasos, son pedras colocadas non río de maneira que permiten pasar a pé enxoito. Se o río non vai moi cheo, pode pasar unha persoa, saltando de pedra en pedra. Están situadas nos vaos, é decir, naqueles lugares dos ríos onde hai moi pouca profundidade, vinte a trinta centímetros. As bestas e o gando poden normalmente pasar a beira".
      Proxéctase a colocación dunha tirolina, con postes de madeira e cables de aceiro, así como un bambán de madeira.
      Dispóñense unha serie de bancos e tumbonas de madeira de acacia, en zonas que permitan gozar das fermosas vistas do rio. Á súa vez, substituiranse unha serie de grellas existentes e  dispoñerase un panel didáctico sobre as especies vexetais da zona, así como un sinal informativo sobre as zonas lúdicas.
      Disponse un panel sonoro, que se carga cunha manivela polo propio usuario e non necesita conexión a ningunha rede eléctrica ou de datos. Unha vez conseguida a enerxía precisa, o usuario pode elixir idioma ou temática entre varios botóns. Os contidos das gravacións será información sobre a vexetación da zona.
     Dispoñerase unha silueta de aceiro cortén duns dous metros de altura, que representará algunha imaxe figurativa asociada á temática específica e conterá o nome do proxecto así como información do conxunto das intervencions (plano das distintas zonas, etc.).

viernes, 5 de noviembre de 2010

REBOBINANDO (4). MÁIS INAUGURACIÓNS

Mi admirada e inquieta amiga Pili me envía un correo referente a la exposición benéfica  de pintura, escultura y fotografía, promovida por la Asociación Galega de Arte e Cultura (AGAEC) en favor de los discapacitados mentales, incluyendo invitación a la inauguración oficial, el martes 2 de noviembre a las ocho de la tarde, en la sala de exposiciones del Hotel Araguaney. La exposición permanecerá abierta desde el día 2 hasta el 8 de este mes.

Me comprometo a darle difusión y lo hago, pero de inauguraciones, clausuras y otras lindezas ya vale por una temporada. Si puedo, me acercaré un rato a verla. Muchas gracias por la invitación y mucho éxito en las ventas, que a tan hermoso fin están dirigidas.








Pilar

REBOBINANDO (3). MONTERROSO

Vintecatro anos desde a última vez que fun á Feira de Santos en Monterroso, daquela inmerso nunha cuadrilla de Paradela, a mesma que me axudou para chantar a semente da Primeira Festa da Castaña, evento que xa non deixou de celebrarse ata hoxe, mellorando constantemente, según me contan os meus informadores e confirma o amplio despliegue publicitario e organizativo, consecuencia de recursos moito máis poderosos que o mero entusiasmo.

Cantaba Jorge Cafrune que "cuando se pierde una huella, siempre se la halla en el tiempo". Protocolariamente e por razón do cargo coñecín naqueles tempos ó rexedor do Concello de Monterroso, un resistente da extinta e suicida Coalición Galega, os da piña, un home sumamente agradable que por aquel entonces tería a idade que eu hoxe disfruto e que me parecía o que comunmente chamamos un home "maduro" (sempre está ben a vella apreciación que reza: "¿comparado con quén?" Eu, comparábao conmigo). Pasado o tempo comencei a entablar unha discreta e cautelosa amistade cun suposto compostelán, pausado nas formas, irónico no proceder e do que se adivina que é potencialmente perigoso cando hai que tomarse as cousas en serio. Falando e falando resultou ser fillo daquel Pereiro que eu coñecera e, como íl, chamábase Luis. Entre unha cousa e outra, a confianza foi aumentando prudentemente (como soe suceder entre os homes enteiros) e chegado o momento acordou que ben podía ser que participara nun xantar que organizaba co gallo da lexendaria Feira de Santos, edición 2010. Algúns pseudo historiadores apaixoados da zona aseguran que xa se celebraba hai 800 anos, e avalan a súa categórica afirmación con mil argumentos incontestables e incontrastables. Eu non vou discutir tan fundamentada afirmación, para mín abonda con que se siga celebrando e disfroitando.

Luis, o "maduro" dos anos oitenta, foi o impulsor da restauración e dotación de infraestructuras da área recreativa de A Peneda, no entorno do Río Ulla, e así o recoñece un cartel no arco de acceso á mesma na colindancia coa pista que a separa dos montes veciños, moi preto do territorio de Antas de Ulla (por certo, algún gracioso, por non decir outra cousa, ocupouse de arrincar do cartel as dúas últimas letras do vodablo "Peneda", alo menos así o vin o luns pasado). Teño que decir que o resultado é unha maravilla, que hoxe pode disfroitar todo o mundo e según afirma Luis, "o maduro" do 2010, no verán ten pouco ou nada que envexarlle ó mesmo Sanxenxo.

Percorrín a Feira, abarrotada de xente pese as inclemencias climatolóxicas, anque debo reseñar que á unha e media as carpas e tabernas típicas de pulpo estaban un tanto valeiras, síntoma inequívoco da crise que atravesamos.

Xuntámonos vintecatro a xantar (tantos como anos hai que non viña por esta bendita terra), boa parte deles xa coñecidos por mín. Os novos, Jorge I, Emilio, Jorge II, Santi, Celia (fermoso nome, cada vez máis escaso), Mari Luz, Isabel, Marieta, Pencha (por certo, que me dixeron que te acaban de galardonar co premio Castelao) e Victoria. O xantar, como corresponde a tal ocasión, sumamente orixinal: pulpo e callos. Os postres, abundantes e variados; queixo fresco da terra, doce de membrillo caseiro, roscas de San Luis... interesante a xalea de corazón de membrillo elaborada por Victoria e a torta de flan parisiene, de orixe descoñecido.

Os muiños, a carón da área da Peneda, fabulosamente restaurados, correxidos e ampliados; o lume da chimenea, unha necesidade acuciante e un remedio encantador; os camiños, os patios e os xardíns, exquisitamente coidados por mans de orixe tan descoñecido como o da torta parisiene, e o entorno, obra dun Deus que algún día tivo bo gusto, insuperable, a pesar da tozudez do aire gris que non conseguíu arrebatar ó maxín a insinuante melodía cromática do lugar.

Como xa perdín boa parte da miña espontaneidade e arroubamento, agardei silandeiro e reservado ata que alguén dixo que a próxima sería en Esteiro, espero que non inclúa a típica travesía en barco, porque si é así xuro que levo a miña piragüa inchable.

miércoles, 3 de noviembre de 2010

REBOBINANDO (2). AMAL 2010




A primeiros do mes pasado recibín unha invitación conxunta do Presidente da Fundación Araguaney, Galeb Jaber Ibrahim, e o Director do Festival de Cine Euro Árabe, Galeb Jaber Martínez, para acudir á gala de calusura da VIII edición de Amal.
Despois de sete edicións ig
norando este evento, decidín confirmar a miña asistencia e alí me plantei o pasado sábado, ás oito da tarde-noite no Teatro Principal de Santiago. Verdadeiramente mereceu a pena asistir, pese a estar aínda lixeiramente convalecente.


Tras comprobar a miña identidade na porta, unha amable azafata amosoume a butaca reservada, na planta baixa do teatro. Tocoume na fila quinta. Saudei a algúns coñecidos e observei o ent
orno do meu emprazamento: Diante, os concelleiros Mercedes Rosón e Vaqueiro, charlando animadamente. Un pouco máis á esquerda o célebre periodista, actor de doblaxe e presentador Elías Rodríguez, que comenzou a finais dos 50 en Radio Xuventude, pasando por Radio Nacional e outros medios, e acabou creando unha empresa de publicidade, sonorización e doblaxe; Elías é un pouquiño máis novo que o meu finado pai, e xa ten presentado actuacións do que escribe, nas xornadas de folclore, canto eu "militaba" en Cantigas e Agarimos, entre outros eventos. Detrás, o Conselleiro de Cultura, Roberto Varela, célebre polo "Desván de los Monjes", dito sexa sen ánimo de mofa nin menosprecio; ó seu carón o Alcalde Bugallo, que non paraba de falar e facerlle preguntas ó Embaixador de Palestina, Musa Odeh, situado á súa dereita, lucindo un poblado mostacho canoso que contrastaba coa súa tez escura. Un pouco máis arriba e máis calado que o Alcalde, o concelleiro Conde Roa, xefe da "leal oposición" no Concello de Santiago. Dúas filas máis adiante, Galeb, visiblemente satisfeito e emocionado (máis tarde soubemos, por boca de Galeb fillo, que acaba de ser abuelo).

Entereime, durante o tempo que os invitados tardaron en acomodarse, de que o nivel do festival está subindo considerablemente de ano en ano. Nesta última edición, entre outros, participaron a directora xordano-palestina Dima Ha
mdan, que ten participado en festivales como o Cambridge Film Festival e o Palestine Film Festival de Boston, e o iraní Sharman Alidi, premiado na Semana da Crítica de Cannes 2009. Precisamente, "O mensaxeiro", deste último, resultou película gañadora deste festival, na categoría de mellor largometraxe de ficción. Ademáis, o seu protagonista, Omar Chawshin, foi galardonado co premio á mellor interpretación. En canto ó galardón á mellor directora, foi compartido por Elia Suleiman e o seu filme "O tempo restante", e Michel Kheifi coa película Zindeeq.

Presentou o acto a coñecida presentadora da TVG, Nelly Fernández, sobriamente elegante, cunha perfecta dicción e un maravilloso sentido do "tempo" e do ritmo; non vos podedes maxinar como o agradecemos os que estamos máis que fartos de actos que, aínda sendo obxectivamente curtos, fanse soporíferos e, consecuentemente,
interminables. Por certo, a megafonía un dez. Non sei se foi responsabilidade directa de Galeb ou da empresa de Elías, que se faga cargo da miña gabanza aquel a quen lle corresponda. Colaboraron con inestimable sobriedade nas intervencións todos os persoeiros que entregaron os galardóns e os propios galardonados que, por certo, expresáronse maioritariamente en francés. Un aplauso tamén para a oculta traductora. O formato, moi parecido ós premios Goya, pero en pequeno.

Ó remate, un descubrimento musical que me deixou encantado: o grupo Umeya. Umeya é un grupo multiétnico, formado por músicos procedentes de África eoriente Próximo. Fantástico sonido, ritmos e melodías intrincadas e sorprendentes. Simpatiquísimo o seu líder, Wafir, orixinario do Sudán e que xa leva moitos anos en España, fuxindo da guerra civil naquel país. Tocou especialmente ben o laúd, unha flauta de caña "de cuyo nombre no puedo acordarme" e o acordeón. Da percusión encárgase o sirio Salah, un veterano de guerra afincado en Madrid, que é capaz de entreter sen necesidade de instrumentos melódicos que o acompañen. Cantou tres cancións de antiquísimo orixe unha etíope "de cuyo nombre tampoco puedo acordarme", cun espectacular , elegante e precioso vestido blanco con filigranas de pedrería; pola súa pose inperturbable parecía a raíña dunha tribu exótica das películas de aventuras do vello Holiwood. Pero se a música resultou sorprendente, a todo o mundo deixou boquiaberto e flotando a bailarina Mónica Sadeh, especialmente cando executou a danza do sable, unha interpretación nunca vista, difícilmente soñada e sin dúbida algunha, inesquencible. A serpe feita carne de muller. Pensei que si así bailaba a mítica Salomé, resulta explicable que Herodes Antipas lle concedera o premio que desexara.

Rematado o acto, as fotos de familia e os aplausos de rigor antes dos pinchos. Por certo, moitos nos preguntamos se unha especie de albóndigas serían de carne de porco. Non o creo. Mañá seguimos co capítulo 3 de rebobinando. Monterroso.


jueves, 21 de octubre de 2010

ENCONTROS LINGÜÍSTICOS

O IV Encontro de política lingüística desde as administracións locais persegue accións conxuntas a prol da lingua galega

Xornal de Galicia | Miércoles, 20 Octubre, 2010 - 03:33

"Está nas mans de todos estender o galego a toda a sociedade e facer que sexa unha lingua máis viva e máis útil". É un dos obxectivos mencionados no V Encontro de política lingüística desde as administracións locais que arrincou hoxe no Pazo da Cultura carballés Así o expresou o deputado responsable da Comisión de Normalización Lingüística da Deputación da Coruña, Xoán Manuel Sande, que estivo acompañado na apertura deste encontro polo Alcalde de Carballo, Evencio Ferrero e polo presidente da CTNL (Coordinadora de Traballadores/as de Normalización da Lingua). É a primeira ocasión en que estas xornadas abandonan o Pazo de Mariñán para emprender un percorrido polas distintas comarcas da provincia, comezando pola de Bergantiños, para "achegar máis a cita aos distintos concellos que participan", explica Sande, como un xeito de "propiciar un auténtico traballo en rede". Á cita asistiron representantes duns 40 concellos da provincia da Coruña, coa especial colaboración dos concellos da comarca que contan con servizo de normalización lingüística, que son Cabana, Carballo, Malpica, Ponteceso e Zas.

Trala apertura, comezou a primeira das mesas de debate do encontro, cos alcaldes de Ponteceso, Malpica de Bergantiños e Zas, o popular José Luís Fondo Aguiar, o socialista José Ramón Varela Rey e o nacionalista Manuel Muíño Espasandín, que falaron sobre a normalización lingüística no ámbito comarcal moderados pola xornalista (e actriz) Comba Campoy.
Varela, Fondo e Muíño comentaron a situación da normalización nos seus concellos, subliñando o feito de que en calquera deles todos os trámites e a atención ao público se realiza en galego, ou sinalando problemáticas como o feito de que o castelán aínda estea reservado, nalgúns casos, para empregalo nas administracións públicas e fóra do ámbito cotián. O programa continúa todo o día cunha mesa sobre a procura da implicación no proceso de normalización lingüística de empresas e asociacións desde os concellos. Xa pola tarde, ás 16.30 horas, ten lugar un encontro sobre o papel das administracións locais no ámbito do ensino e as posibilidades de colaboración e intervención. Este encontro estará guiado polas profesoras Luísa V. Segade, do IES Agra de Leborís, da Laracha, e Mercedes Queixas, do CPI Alcalde Xosé Pichel de Coristanco, ambas pertencentes á Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística. A xornada remata cun resumo e conclusións ben especiais e retranqueiras, feitas a modo de disputa regueifeira humorística por Luís O'Caruncho e Bieito Lobariñas".

NOTA: A fotografía superior non corresponde á reportaxe do xornal.

Cando "goçe" de tempo farei o comentario deste encontro, no que tiven ocasión de participar nas sesións da mañá. Referireivos incribles paradoxas e un comentario-anecdotario constructivo.

Direi polo momento que o máis radical no seu posicionamento foi o Alcalde do PSOE (Concello de Malpica), chegando a propostas simplemente inconstitucionales e atentatorias contra os dereitos humanos, como pretender que os funcionarios na comunicación oral interna obrigatoriamente utilicen o galego ou que os comercios rotulen obrigatoriamente en galego.


Curiosamente, o Alcalde do PP (Concello de Ponteceso) foi o primeiro que puxo en marcha o servicio de normalización, a finais dos oitenta, e o único que ten a praza creada en plantilla e ocupada por unha funcionaria de carreira. Manten unha postura de decidida aposta por impulsar o uso do galego, dentro do respeto á Constitución.


E curiosamente tamén, o Alcalde do BNG manifestou a postura menos radical e máis tolerante, recalcando unha e outra vez que hai que evitar a toda costa a imposición, e moito menos que a lingüa sexa un obstáculo inicial para acceder a un traballo. E ságbeo moi ben pola experiencia dos sudamericanos que se achegan ó seu Concello, hoxendía imprescindibles para manter a actividade pesqueira, que se adaptan progresivamente sen problema de ningún tipo.

"Sorpresas te da la vida".


Non puden compartir o xantar inicialmente programado dentro dos encontros no mesmo restaurante do Pazo da cultura, porque un vello amigo precisaba o meu consello e non atopamos mellor momento que a hora de Xantar, en Casa Ríos de Xesteda, un belido reencontro coa miña etapa de Secretario de Cerceda.




jueves, 23 de septiembre de 2010

HASTA SIEMPRE, JOSE ANTONIO

Hacia el año 1976 mi suegro contrató a José Antonio Labordeta, Joaquín Carbonell y La Bullonera para actuar, juntos y por separado, en el Ayuntamiento del Pirineo oscense de Yebra de Basa (muy cerca de Sabiñánigo y Jaca), célebre por sus Danzantes, requeridos una y otra vez para múltiples manifestaciones folclóricas en toda la región aragonesa.

De ahí derivó una cordial amistad que me permitió muchos años más tarde (por motivos profesionales residí en Huesca durante dos años) poder ver a Labordeta en privilegiado directo, compartir tras su recital unos cuantos vinos rancios con un grupo de amigos comunes, y cantar "a capella" y a coro la canción que a mí personalmente más me gusta de este entrañable cantautor: joven paloma.


Como particular y sincero homenaje, sencillamente esparzo un puñado de versos de esa hermosa y emotiva canción, que trae a mi mente y a mi alma tan bellos recuerdos:

(...)
Olvídate en tu vuelo, joven paloma, que sabes donde crecen altas las olas. Las olas que atraviesan montes y olvidos, campos abandonados, tierras y nidos. Nidos donde se guardan, como caprichos, campanas de mañana, risas y gritos (…)”.

Tu vida no se ha acotalado ni el buro con que fue criado el hombre ha bozado tu garganta para concararte con un mundo plagado de barzas. La poesía siempre acaba ascendiendo como los mallos de Riglos, mientras en esos valles silenciosos ploran las almas solitarias en la tardana escalando los pacos que ocultan el ocaso. Podrás dondiar por las estivas y capuzarte en los lagos en que chapurguian las palomas y sueñan los dorondones.


Un fuerte abrazo, amigo.

lunes, 6 de septiembre de 2010

SIMPÁTICA NOTICIA ANTES DAS VACACIÓNS

Xusto o día antes de comenzar a primeira fase, segunda subfase, das miñas vacacións estivais publicouse esta noticia na edición de A Coruña de La Voz de Galicia, que teño ocasión de coñecer este día de reincorporación. Realmente é un caso curioso que sin duda algunha resolverase satisfactoriamente nun prazo razonable.

OZA

El Concello de Oza dos Ríos descubre que la iglesia de Porzomillos es de su propiedad

Investigarán si se debe a un error de transcripción o a un documento extraviado.

Autor:
Toni Silva
Localidad:
Oza dos Ríos/La Voz.
Fecha de publicación:
19/8/2010

La iglesia era del Ayuntamiento y nadie lo sabía. El templo parroquial de Porzomillos, junto con el cementerio que lo circunda, figura como propiedad del Concello de Oza dos Ríos, al menos desde hace 35 años. El descubrimiento ha sido reciente, fruto de la gestión del secretario municipal, Celestino Amigo quien, una vez llegado a su puesto a finales del 2008, solicitó en el Registro de la Propiedad de Betanzos una relación de bienes del Ayuntamiento. Y en el listado apareció, para sorpresa del propio alcalde, la iglesia y el cementerio de Porzomillos. La cuestión no es de fácil solución, ya que, en caso de devolución al Arzobispado de Santiago, el Concello no puede ver reducida una lista de bienes propios. «Desde el punto de vista legal, el Ayuntamiento no puede renunciar a sus propiedades, es más, está obligado a defenderla», señala Celestino Amigo. El alcalde, José Pérez Peón, reconoce que se encuentran ante un problema legal «de moi difícil solución». Por el momento, ya se lo han comunicado al cura párroco de Porzomillos, Juan Jacobo Ardá, quien señaló que también le habían informado desde el Arzobispado de Santiago. «No sabemos cuánto tiempo lleva así, la Iglesia está ordenando sus propiedades y también se enteró de que faltaba la iglesia de Porzomillos», explica el sacerdote.

Naturaleza del proceso

Ahora la clave es determinar la naturaleza del proceso. ¿Fue un error de transcripción o hay algo que lo fundamente? Esa es la pregunta que primero debe responderse. «Nosotros lo que sugerimos es que se realice un expediente de investigación para establecer el carácter de este bien, cuya función está clara», explica el secretario del Ayuntamiento de Oza dos Ríos. «Quizá es un error de identificación de número en un proceso de concentración parcelaria, que se podría corregir y reasignar», explica. El caso contrario es que aparezca algún título en el archivo municipal. «Entonces lo hablaríamos con el Arzobispado de Santiago para lo que se podrían usar numerosas fórmulas, como la donación, la cesión, la concesión a largo plazo... pero fuese la que fuese nunca podríamos romper el balance del patrimonio del Ayuntamiento». «Lo más probable es que estemos ante un derecho de superficie, no de la iglesia en sí», concluye el secretario municipal de Oza dos Ríos.

jueves, 12 de agosto de 2010

NACIONALISMO Y NACIÓN

En el año 2003, posteriormente publicado en La Voz de Galicia, escribía yo un artículo que siete años después, desgraciadamente, sigue plenamente vigente. Lo reproduzco para quien pueda tener interés en estos asuntos de la política española.

Y con los últimos acontecimientos, referentes a las distintas reformas de los Estatutos, se hace absolutamente indispensable abordar la reforma de la Constitución española de 1978, muy especialmente su título VIII, pero también los títulos VI, VII y XIX, porque no resulta sostenible a largo plazo un Estado integrado por territorios con distintas capacidades en el marco normativo que rige su acción política. Claro que, a mi juicio, antes debiera acometerse la indispensable reforma de la Ley Orgánica del Régimen Electoral General, considerando el ámbito territorial del Estado circunscripción única a efectos de las Elecciones Generales al Parlamento y el Senado, de modo que la representatividad de los miembros del poder legislativo fuera verdaderamente proporcional y consecuentemente legítima. Pero eso es harina de otro costal.

Lo que parece innegable es que si nuestros dirigentes y sus opositores hubieran tenido la visión que ya entonces tenía este humilde Secretario de Administración Local, se hubieran anticipado y hubieran podido canalizar la insaciable voracidad y las constantes reivindicaciones que cada vez asumen más grupos políticos y sociales dispersos y fragmentados ideológicamente, pero unidos por el interés, no siempre de índole general precisamente. Reivindicaciones sistemáticas que en múltiples ocasiones no obedecen a la reflexión y el análisis racional, haciendo peligrar el progreso democrático, económico y social de un Estado que en esas condici0nes encuentra cada día mayores dificultades para garantizar la libertad y la igualdad del pueblo que sustenta y legitima su soberanía.

NACIONALISMO Y NACIÓN. PARA NO ESTAR SIEMPRE HABLANDO DE LO MISMO

El modelo de Estado y la cuestión autonómica son asuntos que acaparan la actualidad temática de la política nacional en los diversos medios de comunicación. Es lo cierto que los objetivos electorales a corto plazo magnifican los ecos reivindicativos de los megáfonos nacionalistas, pero es fácil intuir que ha llegado el momento de alejar definitivamente los fantasmas de nuestro inconcluso modelo de organización territorial, si no queremos vernos condenados a vivir para siempre con su inquietante presencia.

Hace más de veinticinco años ("más de treinta, en la fecha en que reproduzco este artículo"), los españoles supimos superar una delicada situación que amenazaba la buena salud de nuestra convivencia pacífica y acometimos el desarrollo de un proyecto de futuro como nación soberana en un contexto europeo y occidental. Por ello, no deberíamos albergar tantos temores y reticencias a la hora de abrir un debate amplio, profundo y sosegado que permita mejorar el actual modelo, sobre la base de la experiencia adquirida y la tradición que se ha ido consolidando; un debate en el que deben participar todos los representantes políticos, de ámbito nacional y autonómico, as como los distintos sectores económicos y sociales, analizando nuestros logros y las dificultades surgidas desde entonces, así como las nuevas necesidades y legítimas aspiraciones de los distintos pueblos de España, conciliando intereses y aunando esfuerzos y aportaciones.

Resulta cuando menos chocante la "imagen-cliché" de un nacionalismo reivindicativo frente a un poder central impermeable al diálogo abierto y público, con el único argumento de que Constitución y Estatutos de autónoma son "intocables", olvidando que la nación se constituye libremente en 1978 como un estado democrático y social de derecho en virtud de pactos y transacciones, cuyo resultado ratificó con ilusión la inmensa mayoría de los españoles.

Pongamos sobre la mesa las posibilidades reales de desarrollo del grado de autonomía, delimitemos con precisión el "minimum" necesario para que el Estado plural que constituye España funcione con eficacia, garantizando la libertad e igualdad en el ejercicio de los derechos y deberes de los ciudadanos, conjugando los distintos intereses territoriales con el interés nacional, corrigiendo desequilibrios, sumando generosamente las potencialidades que unos y otros materialicen en el ejercicio de sus respectivas competencias. Corresponde a los grandes partidos de ámbito nacional, precisamente por su capacidad para conformar de forma estructurada y coherente la voluntad de los ciudadanos de las diversas nacionalidades y regiones del Estado, liderar y encauzar esta iniciativa, anticipándose a los tiempos sin complejos, con mente abierta y juego limpio.

El panorama actual recuerda las interminables pugnas por el poder entre señores territoriales y una realeza ora intransigente ora benévola (siempre en una posición incómoda), propias de pocas feudales, en las que cada uno sacaba lo que podía, siempre a costa de los demás. A todos nos concierne y todos debemos participar en la inagotable tarea de construir una nación fuerte, integrada por nacionalidades concebidas como realidades de población, territorio y organización, cuyos intereses y aspiraciones pueden satisfacerse con amplia autonomía y perfecta armonía. Para no estar siempre hablando de lo mismo.


miércoles, 11 de agosto de 2010

EN EL DÍA DE TU SANTO


Atendiendo peticiones y compromisos de seguidores, dejo estos flecos poéticos:

En el día de tu santo, muchas felicidades.

"Qué regalo contemplarla mientras va y viene atendiendo a esto y a lo otro... Tropezar con sus ojos transparentes y profundos como la misteriosa melancolía de su alma virginal, bañarse en el iris castaño, perlado por infinitos anhelos y sueños que como sombras se duermen dibujando sus pestañas de seda... Respirar la fragancia que su cabello esparce en el ambiente cuando acaricia el aire al caminar y al rozar el terciopelo de sus hombros dorados... Bañarse en la luz de su blanquísima sonrisa, envuelta en pétalos de flores rubescentes..."
"En el día de su santo he querido pintarla con sábanas de guirnaldas de flores ensortijadas en el vapor denso de sus sueños, mientras su cuerpo descansa sobre los verdes prados que la han visto correr y reir..."
"Sencillamente es preciosa, una perla en medio de la selva de la vida".

martes, 20 de julio de 2010

BODAS Y OTRAS PERIPECIAS

El pasado sábado, a las siete de la tarde en el incoparable marco de la cuidadísima y florida ribera del pantano de Cecebre, bajo un sol de justicia, se casaban José Manuel y Lucía. Ofició la liturgia civil, con excelente talante y consolidada maestría mi buen amigo Pablo González. Exquisita la organización y el servicio y asombroso el saber estar de todos los invitados, sin excepción. La pareja bailó su valls con soltura y José Manuel demostró sobradamente que su larga etapa venezolana no sólo le dejó un peculiar acento cuando habla en castellano, sino también el dominio incuestionable del merengue. Como no podía ser menos saqué a bailar a la novia, aunque todavía no entienda por que se pararon todos para dejarnos solos y hacernos corro. Agradezco sinceramente los aplausos, la verdad es que jamás en mi vida había bailado con tanta brillantez un pasodoble. Y eso que Lucía me comentaba nerviosa mientras la conducía a la pista que no sabía bailar.
Estupendo el trío que animaba la fiesta, liderado por una chica de Oza dos Ríos, Aixa, que ya ha ganado el prestigioso Festival do Landro, en Viveiro. Fantástico el sonido, estupenda la armonía y fascinante la voz de Aixa, la cual, por otro lado, estaba increíblemente elegante: perfecto el maquillaje, las joyas, el recogido y el vestido negro que resaltaba su recientemente adquirido bronceado. Juan Carlos, el reverendo, como le llama Angélica, no paró de animar durante el baile y no paró hasta que, ya terminada la función, consiguió hacernos cantar a dúo y "a capella" a Aixa y a un servidor. Gracias de nuevo por los sinceros y calurosos aplausos.
Para rematar la jornada nos fuimos a Betanzos, que abandonamos, aún abarrotado de gente, a las seis y media de la mañana.

El domingo a las nueve partí para Moaña (quién me mandaría adquirir compromisos la mañana del domingo) y a la una y media del mediodía ya estaba en la sesión vermut de la tradicional Romería que sigue a las Fiestas de San Cristóbal de Enfesta.
Y es que los viejos roqueros, cuando no beben más que protocolariamente en los brindis, aguantan lo que le echen.
Le deseo toda la felicidad a esa simpática y querida pareja. Mucha suerte y larga vida juntos.

lunes, 19 de julio de 2010

MERECIDA HOMENAXE

O Museo do Pobo acolle a homenaxe a un dos nomes senlleiros da música tradicional galega

O recoñecemento público de hoxe ao gaiteiro Juan Bello Mallou -ás 12.30, no auditorio do Museo do Pobo Galego, en Santiago de Compostela-
FOTO: Xoán Ramón Marín

tendencias@elcorreogallego.es

Bello Mallou, nceu en 1925, en Casas Novas, Santiago. Aos 14 anos comeza a súa andaina como gaiteiro en festas e romarías, tocando por primeira vez nas festas de Santa María de Grixoa, como compoñente do grupo Os Enxebres. Refreixo das Casas Novas. En 1945, con 20 anos, ingresou na Agrupación Folclórica Cantigas e Agarimos, da que formou parte durante 56 anos, sendo a súa última actuación como gaiteiro no ano 2001. En Cantigas formou grupo con outros mestres da gaita e da música tradicional galega como Basilio Carril Fernández -integrante, canda el, dun dos máis recoñecidos dúos de gaitas de Galicia-. Acadou importantes premios musicais, entre eles a Medalla Marcial del Adalid da Real Academia de Belas Artes, e ten levado o son da súa gaita -nunha ocasión, en Ferrol, fíxoo á beira de Xavier Cugat-, aos principais escenarios de Europa e América.

Coñecín a Juan na época en que formei parte da Agrupación Cantigas e Agarimos, polo ano 1980. Sempre foi unha persoa especialmente apreciada por todos os componentes do grupo, debido á súa sencillez, desprovista completamente de vanidade ou soberbia; a súa honradez como músico e compañeiro; a bondade e tenrura do seu carácter, que transmite ó son extremadamente doce que caracteriza a súa peculiar forma de arrincar sentementos da cerna do buxo que bica e acariña.

Outra característica de Juan é que nunca desmerece a outras persoas. Recordo unha anécdota que demostra a discreción e natural diplomacia de Mallón:

Corría o ano 1980 e desde Barcelona o entonces director da Asociación Toxos e Xestas, Xosé Luis Foxo, despois Director da Real Banda de Gaitas da Diputación de Ourense, convocou un Concurso Nacional de Gaita Galega, na que casi todolos grupos que se inscribiron eran de Galicia.

Meus bos amigos e compañeiros de escola e de andanzas, Alejandro Cadarso e Manolo L. Outeiral, formaron un cuarteto e inscribíronse no concurso. A causalidade quixo que o responsable de tocar o bombo caera enfermo. Sin dudalo un segundo propúxenlles que me deran un curso intensivo e acelerado de tal instrumento e eu ocuparía o seu lugar. Así foi e o día previsto pola organización arrincamos cara Lugo, cidade na que se xuntaba un autocar coas bandas de A Coruña e Lugo con outro que traía ás de Ourense e Pontevedra. Juan Mallón iba co seu propio caurteto, en calidade de invitado de honra. Como atraccións para os entremeses do concurso viaxaban con nos Carlos Díaz "O Xestal" e o grupo "A Roda". Todo o viaxe foi unha constante demostración e intercambio de pezas de gaita. Lembro que o grupo Os Rosales, de Asados (Rianxo), facían a presentación dunha versión da Muiñeira de Chantada con armónicos en segunda; exhibía unha maxistral interpretación da Muiñeira anterga o mítico Francisco Paradela, que finou o pasado ano con máis de 100 anos de idade; igualmente viaxaba con nós o fabricante de gaitas Seivane, pai da famosa gaiteira Susana Seivane.

Nós, que xa coñecíamos a Juan de Cantigas e Agarimos, pedíamoslle a súa opinión sobre uns e outros gaiteiros e Juan destacaba unhas ou outras cualidades e peculiaridades de cada un deles. Nun momento dado preguntoulle Alejandro que lle parecía certo gaiteiro, sobre o que non tíñamos formada unha opinión clara. Juan dixo que non podía opinar sobre se era bo ou mal gaiteiro, porque nunca o vira tocar coa gaita afinada. Ironía elegante e discreta que define perfectamente o seu carácter sempre conciliador. Noraboa, querido amigo, seguirémoste escoitando de cando en cando no Mesón de Lermo.





viernes, 16 de julio de 2010

PRÓXIMOS EVENTOS


Hoxe non dispoño de moito tempo nin excesivas ganas de verquer sesudos pensamentos e intrincadas reflexións, polo que me limito a publicitar os últimos eventos previstos na programación medioambiental e sociocultural do Concello de Oza dos Ríos.

Boas ideas que manteñen vivo o pulso desta pequena sociedade.

miércoles, 14 de julio de 2010

INTIMO Y PERSONAL


Por invitación personal de mi buena amiga Pili, tuve el placer de acudir a la inauguración de la última de sus numerosas exposiciones.
Buen ambiente; estupendas las tapas, elegidas con buen gusto, y fantástico el cortador de jamón. Sólo me quedo con la curiosidad de saber de quién eran las piernas fotografiadas en muy distintas posturas y desde distintas perspectivas. Pili me dijo que eran de "la modelo", de modo que me quedé como estaba. Algún día lo descubriré. Te deseo mucho éxito en este camino ya largo del arte, tu arte, que un buen día comenzaste por libre con tanta ilusión, tanto tesón y tanto entusiasmo. Por cierto, estabas muy elegante vestida de largo, incluso me pareció que habías crecido. Lo que está claro es que la fotografía superior no la hiciste tú, se nota que es de aficionado. Besos de todos los que te apreciamos.



Breve reseña biográfica de Pilar Feás.

Nació hace unos años en Roubaix (Francia) y reside desde hace tiempo en Santiago de Compostela. Licenciada en Filología francesa.
Fotógrafa autodidacta en analógica y también en digital.
Alterna la fotografía con el diseño de joyas con plata, cuero y piedras preciosas.


Exposiciones:

Colectiva en la Facultad de Filosofía
Centro Social Cultural Monte do Gozo
Itinerante Expoart 2007, 2008 y 2009
Ateneo de Ferrol, 2009
Centro de Interpretación de Porto do Son
Concello de Negreira
Concello de Padrón
Centro Comarcal de Ordes
Centro Cultural Bertamiráns
Casa de Galicia de Valladolid
Carrousel del Museo del Louvre- París.

martes, 6 de julio de 2010

ORACIÓN POR JOSÉ MARÍA

Debo reconocer sin ambages que en Oza dos Ríos todo ha sido bueno para mí. Una de esas cosas buenas ha sido conocer personas de esa misma condición, con las que tengo ocasión de disfrutar a diario aunque sea tan sólo unos minutos. Las tertulias del mediodía en el Mesón Pacheco son un canto a la libertad y la alegría, momentos en los que disfrutamos de múltiples ocurrencias y curiosidades de la historia, la Historia, la música y la literatura; y de la boca de José María siempre cine, mucho cine. Súbitamente ha sido víctima de una gravísima dolencia que lo ha sumido en una feroz lucha por la vida. Hace escasos minutos me ha dicho su hija, María, que cada día de resistencia supone una leve y al mismo tiempo valiosísima esperanza.

Confieso haberme alejado más que menos de la fe, pero dejo aquí mi oración silenciosa, expresada en términos que sólo mi corazón conoce, como dejó escrito Mateo (6.5):

"Καὶ ὅταν προσεύχησθε οὐκ ἔσεσθε ὡς οἱ ὑποκριταί. ὅτι φιλοῦσιν ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ ἐν ταῖς γωνίαις τῶν πλατειῶν ἑστῶτες προσεύχεσθαι, ὅπως φανῶσιν τοῖς ἀνθρώποις· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀπέχουσιν τὸν μισθὸν αὐτῶν". Y cuando ores, no seas como los hipócritas, porque ellos aman el orar en pie en las sinagogas y en las esquinas de las calles para ser vistos de los hombres; de cierto os digo que ya tienen su paga.

El mismo Mateo (21.22) pone en boca de Jesús las siguientes palabras: Y todo lo que pidiereis en oración, creyendo, lo recibiréis. Juan(14.14) utiliza palabras con semejante significado: Si algo pidiereis en mi nombre, yo lo haré.

Un abrazo, querido Chema, vuelve pronto. Mucho ánimo para María y Belén; bien sé que las adoras.

lunes, 5 de julio de 2010

CHINTO AMIGO

Encontrei esta reportaxe na hemeroteca de La Voz de Galicia, referente ó "Tío Chinto", que me complace reproducir. Súmome moi gustoso a reivindicación da súa memoria e o recoñecemento dos seus méritos.

O artículo está firmado por Gabriel Pérez Suárez, corresponsalía de Carballo, o 1 de outubro de 2005.


A foto pertence ao arquivo de Xan Fraga Rodríguez.


Chinto, un motor para el pueblo

Es mi intención dedicarle estas líneas a alguien que, de manera desinteresada, y a veces a cuenta de su peculio, puso todo su empeño en conseguir para el pueblo de Carballo que tan bien lo acogió unos centros de enseñanza estupendos, donde los niños y jóvenes de Bergantiños pudiesen cursar sus estudios hasta el preuniversitario, sin necesidad de tener que trasladarse fuera de la localidad. Ese insigne carballés de adopción con el que el pueblo de Carballo está en deuda, no es otro que Jacinto Amigo Lera, más conocido por el pseudónimo de Chinto de Carballo.

Natural de Portomouro

Fue Chinto un hombre que ya en su juventud apuntaba un don que le hacía despuntar allí donde estuviese y con quien se hallase. Tengo un vago recuerdo de cuando, allá por los años treinta se acercaba a Santiago desde su Portomouro natal para reunirse con una peña de amigos que lo tenían en gran estima.

Finalizada la guerra civil, Chinto, junto con su esposa Carmen Garagarza, se traslada a vivir a la capital de Bergantiños, fijando su domicilio en el número 8 de la calle Camiño Novo, al lado de donde, con el tiempo, abriría un comercio dedicado a la venta de calzado. Dada la faceta dialogante de este hombre, no tarda en introducirse en el seno de la sociedad carballesa, siendo, como lo había sido antes en Santiago, un asiduo concurrente a las tertulias que tenían lugar unas veces en el Casino y en ocasiones en su mismo negocio.

Por aquel entonces, y dada su carismática forma de comportarse, es nombrado juez municipal, cargo que ejerció con rectitud y siempre procurando avenir a los vecinos.

Al cabo de unos años, Chinto abandona el negocio del calzado y, aprovechando su amistad con el médico Pedro Abelenda, propietario de una mina de wolframio en Monte Neme, le propone a éste, previo canon estipulado entre ambos, el destajo del yacimiento. Acepta la oferta el doctor Abelenda y esto convierte a Chinto de Carballo en uno de los principales exportadores de tungsteno.

A consecuencia de este cambio producido en su vida, y por requerirlo el negocio minero, Chinto se ve obligado a a desplazarse con frecuencia a Madrid y asiduamente a A Coruña, ciudades ambas en las que pronto se hizo con buenas amistades.

Para su campechanía no existían obstáculos, y esto lo hacía ser querido por las personas de su entorno y particularmente por los vecinos de la villa. Todavía son añoradas por muchos aquellas fiestas del 17 de agosto, día de su onomástica, en las que cientos de personas acudían invitadas al chalé para degustar las pantagruélicas comidas-cena que, como buen anfitrión, compartía con el pueblo.

Chalé desaparecido

Por el chalé, hoy desaparecido bajo la piqueta de la especulación y la desidia de los gobernantes de turno, han pasado gentes de lo más relevante. La abierta y locuaz conversación que poseía Chinto, junto con su don de gentes eran la llave, para lograr la amistad de personas que en aquellos momentos ejercían altos cargos en el Estado.

En su casa, que recordemos, estuvieron de visita particular el capitán general Mohamed Ben Mizzian, los ministros Solís y Villar Palasí, el conde de Fenosa, el embajador de España en Estados Unidos, José de Lequerica; el banquero Fierro, directores generales, magistrados, artistas, empresarios... Chinto, con una habilidad especial, se aprovechaba, cuando era necesario, de estas relaciones para favorecer a su pueblo o ayudar a algún vecino.

El personaje tenía dos debilidades; el tiro de pichón y los automóviles. Chinto y su hermano Braulio, al que le faltaba un brazo, eran dos escopetas extraordinarias. Su fama de tiradores traspasaba las fronteras y era rara la competición pichonera en la que ellos no estuviesen presentes. Fueron copiosos los trofeos que adornaban sus vitrinas.

En cuanto a los automóviles, y pese a la restringida importación que regía en la época, siempre se las arreglaba para poseer uno o dos de las mejores, marcas. Un lujoso Hudson, un Pegaso deportivo regalo del general Mezzian, un Cadillac que le había comprado a Lequerica, Mercedes... Modelos hoy son fáciles de adquirir, pero que en aquellos momentos, sólo los privilegiados podían disfrutarlos.

Allá por los años cincuenta del siglo pasado, y ya en su madurez, Chinto vuelve a dar una prueba más del cariño que profesa al lugar que lo acogió. Fue el caso que un buen día llamó a su puerta una monja nativa, María Carracedo Viña a solicitar su ayuda para llevar a feliz término una idea que llevaba rumiando hacía tiempo y que no era otra que la de construir un centro de acogida y educativo para los hijos de los emigrantes y otros niños de la localidad.

Colegio de las Monjas

Nada más enterarse de las humanas intenciones, Chinto no sólo sancionó el proyecto, sino que además de ceder el terreno, ayudó económicamente para que, en 1958 se inaugurase el conocido como Colegio de las Monjas.

Otras obras a la que debe adjudicársele su autoría, y que son prueba de su denodado interés por la cultura, lo confirma la Escuela Hogar y el instituto Alfredo Brañas. Inaugurados después de ímprobos trabajos las clases en el curso 70-71, cuando Chinto era alcalde, ambos han sido, desde entonces, los faros cuyos destellos educativos alcanzaban varias comarcas de la Costa da Morte. El Alfredo Brañas fue el génesis de donde salieron renombrados médicos, abogados, jueces, ingenieros, biólogos, matemáticos, periodistas y otros profesionales que se han expandido por España y Europa.

En ocasiones, uno se para a escudriñar el nomenclátor de las calles de Carballo y se encuentra con que bastantes de ellas están asignadas a personas que, aunque famosas por haber destacado en algo a lo largo de su vida, poco o nada tuvieron que ver con la ciudad a la que la mayoría de ellos ni siquiera conocían.

Sin embargo, y he ahí la paradoja, pese a no haber nacido aquí, pero que residieron y formaron parte de la colectividad toda su vida, contribuyendo al desarrollo y engrandecimiento de la ciudad, se hallan, bien por negligencia o por culpa del olvido de quién o quiénes deberían de ser los primeros en tenerlos en cuenta, condenados al más reprochable ostracismo.





jueves, 1 de julio de 2010

OZA DOS RÍOS, NÚCLEO SOSTIBLE


O concello de Oza dos Ríos converteuse en Núcleo Sostible a finais do ano 2008, tras ser escollida a súa proposta de desenvolvemento sostibile de entre mais de 50 candidaturas de outros tantos concellos galegos. Tan só 10 concellos de todo Galicia teñen este recoñecemento. Naceu así o Plan Integrado de Sostibilidade Local do Concello de Oza dos Ríos.

En Galicia o proxecto de Núcleos Sostibles é impulsado dende a Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Infraestructuras, concretamente pola Dirección Xeral de Desenvolvemento e Paisaxe.

Das numerosas e diversas definicións que se teñen formulado sobre o que debe ser un desenvolvemento sostible, todas coinciden en dous criterios: equilibrio entre desenvolvemento socioeconómico e respecto polo medio ambiente, e preservación dos recursos fronte á súa degradación e/ou esgotamento. O Cumio da Terra de Rio de Janeiro adoptou estas premisas elaborando a Axenda 21, un programa de acción para este século que senta as bases dun modelo de desenvolvemento sostible como obxectivo global. Para cumprir estas expectativas a nivel mundial, propón a actuación a nivel local por ser a unidade política máis pequena e próxima ao cidadán, e onde éposible introducir asemade como criterio clave o consenso, que debe emanarda participación dos cidadáns, organizacións locais e empresas privadas. Xurde deste xeito a implantación da Axenda 21 Local como instrumento deplanificación que, asumindo a realidade de cada localidade e a través daparticipación cidadá, indique o camiño do desenvolvemento local pola vía dasostibilidade.

Miles de entidades locais teñen abordado este procedemento en todo o mundo, integrándose a cotío en asociacións ou programas de carácter supralocal, ou mesmo internacional (das Redes autonómicas de municipios aoInternational Council for Local Environmental Initiatives, ICLEI).

O Plan Integrado de Sostibilidade Local será o instrumento básico dedecisión nas actividades de goberno do concello, onde se sentarán as bases dun proxecto a longo prazo, definindo liñas de acción específicas que coordinen os recursos e esforzos provenientes das distintas Administracións públicas e das diversas áreas de goberno municipal para satisfacer todalas necesidades comúns, estruturais ou innovadoras. Para adaptar as súas propostas aos cambios e movementos no tempo, de acordo coas condicións políticas, económicas, sociais e tecnolóxicas de desenvolvemento, conterá indicadores de seguimento sobre os resultados, sempre contando coa participación dos axentes sociais e económicos.Os municipios ou entidades locais nos que se leva a cabo esta acción recibiron a denominación de “Núcleos de sostibilidade”.

Desde aquí quero felicitar a María Naveira, Técnica de Medio Ambiente, pola fantástica labor profesional que está a desenvolver no recentemente creado Departamento de Medio Ambiente.

Reproduzo un exeplo da seu orixinal enfoque dos diversos asuntos, referido, neste caso, á xestión de residuos:

Sexamos prácticos

Nos sucesivos apartados desta páxina tes información sobre os residuos que se están a recoller no Concello de Oza. Poderás informarte sobre qué debemos botar en cada contenedor, como se segregan os residuos e ónde están os puntos de recollida en Oza.

Poñamos por exemplo unha situación cotiá: "É mércores ás 13:15- hora do xantar en Oza. A Maruja véñenlle a comer os fillos. Hoxe toca caldo de repolo e tortilla pero a Secundino o repolo séntalle mal, así que Maruja faille uns chorizos no lume cunha berza e papel de alumnio. Secundino, que é o maior, gusta de tomar unha cervexa coa comida. Sin embargo Manolo é mais de viño, así que remata o fondo dunha botella que tiña aberta de fai dous días ¡non se vaia a perder!. En vinte minuto xa remataran de comer e mentres toman un café con galletas esperan a que den o Tempo na Galega para irse a traballar. Secundino, que dí que está a dieta, toma unhas mandarinas de postre. Mentres tanto Maruja aproveita para ir recollendo porque quere acabar rápido para ver tranquilamente Amar en tiempos revueltos. Dase conta de que no lume quedou un cacho de papel albal e pídelle a Manolo que que llo saque: quere a cinza limpa para ciscala pola leira, disque lle ven moi ben. Unha vez dito esto sale ó galiñeiro a darlle os restos de comida ás galiñas. Pola súa parte Manolo en lugar de coller o ferro da cociña colle o primeiro que lle cadra para sacar o trozo de papel alumínico de entre a cinza quente: unha percha de plástio que Maruja tiña pendiente de gardar. Ó sentarse de novo Manolo tira o vaso vacío de viño, que escacha no chan e Maruja, que viña de volta de darlle uns restos ós micos, bótalle un berro por patoso, por vago e porque lle destrozou una percha."

Os residuos que quedarían tras esta xornada serían os seguintes:

Restos de comida, Aceite de friti-las patacas, Servilletas de papel (é mellor usalas de tela, pero ese día estaban todas a lavar), Palillos, Papel de aluminio, Lata de cervexa, Botella de viño, Corcho da botella de viño, Caixa de cartón de galletas, Plástico dos paquetes de galletas, Pelas de fruta, Posos de café, Cinza contaminada de plástico, Percha da roupa medio esbandallada, Varredura da cociña, Trozos do vaso roto.

¿En qué contenedores deberías verter cada un dos residuos deste exemplo?

Si xa sabes a resposta: ¡¡NORABOA!! Eso é que estás ben informado. Pero ás veces dubidamos sobre ónde debemos botar cada cousa. Como ninguén nace aprendido, nesta páxina presentámosche algunhas recomendacións que poden soluccionar as túas dubidas: consulta a información sobre cada residuo nos seguintes apartados. (Atoparás a solución deste caso práctico no último deles).

Para comenzar dámosche unha pista: En Oza temos os seguintes tipos de recollida:

A) Contenedores na rúa:

+ IGLÚ VERDE + CONTENEDOR AZUL + CONTENEDOR AMARELO + CONTENEDOR GRIS-LARANXA OU VERDOSO + COLECTORES DE ACEITE DE COCIÑA

B) Contenedores en lugares e dependencias públicas

+ PILAS + ACEITE DE COCIÑA

C) Punto Limpo:

+ RESIDUOS PERIGOSOS (fluorescentes, aceite de motor, filtros, disolventes, produtos fitosanitarios, toner, pilas, baterías ...)

+ RESIDUOS NON PERIGOSOS (voluminosos, madeira, escombro, chatarra, electrodomésticos, ....)


lunes, 28 de junio de 2010

EL ROCÍO EN OZA DOS RÍOS




Por primera vez tuve ocasión de presenciar la ya célebre romería del Rocío, en el Concello de Oza dos Ríos.
La tradición se remonta a cuatro años atrás y surge de la colaboración del buen entendimiento del pueblo de Oza dos Ríos y sus instituciones con la Casa de Andalucía, por cuanto varios de sus miembros guardan estrechos vínculos con nuestro municipio.
La participación de los vecinos es ciertamente notable y el colorido del festejo es extraordinario.
Los romeros caminan mayoritariamente ataviados con trajes típicos andaluces, caballos enjaezados y carretas engalanadas hasta el hermoso campo de As Capillas, en el lugar de Enxertado (parroquia de Parada). Allí se instalan las carretas en los lugares previamente reservados y se retiran los vehículos y los caballos. Luego misa rociera y ofrendas. El acto finaliza con la Salve rociera, que provoca el llanto emocionado de muchos de los participantes.
Hasta nuestro apreciado cura, Juan Carlos, hizo de palmero en el altar, con probada "grasia" y maestría.
Luego vienen las sevillanas, los fandangos y demás aires de baile andaluz, que se prolongan incesantemente toda la tarde. Esto último me lo han contado, porque pese a las múltiples invitaciones recibidas para comer en el campo, yo ya había adquirido el compromiso de comer los callos y otras viandas en el Moderno, aunque típicamente gallegas no por ello menos sabrosas.
Tal vez el próximo año me anime a participar de un modo más activo.
Sólo me resta dejar constancia de mi admiración a esas cualidades propias de los habitantes de los pueblos con vocación de prosperidad: hospitalidad, alegría y escasez de complejos. Enhorabuena a todos, sin olvidar el enorme y eficaz esfuerzo del Concello de Oza dos Ríos.

      For the first time I had occasion to witness the now famous pilgrimage of El Rocío, in the municipality of Oza dos Rios.
The tradition goes back four years ago and is a collaboration of good understanding of the people of Oza dos Rios and its institutions with the House of Andalusia, since a number of its members maintain close links with our town.
The involvement of residents is remarkable and colorful celebration is special.
The pilgrims walk mostly dressed in traditional costume in Andalusia, harnessed horses and carts decorated to the beautiful countryside of As Capillas, in the place of "Enxertado" (parish of "Parada"). There carts are installed in places previously reserved and removed the vehicles and horses. After Mass "rociera" and offerings. The act ends with the "Salve rociera", crying causing many excited participants.
To our dear priest, Juan Carlos, made ​​of palm on the altar, with proven "Grasia" and expertise.
Then come the Sevillanas, fandangos and other air of Andalusian dance, that last incessantly all afternoon. The latter have told me, because despite the many invitations received to eat in the field, I had already committed to eating tripe and other meats in "Moderno" restaurant, though typically galician no less tasty.
Maybe next year I was encouraged to participate more actively.
It remains for me to express my admiration for these qualities of the villagers with the vocation of prosperity: entertainment, joy and a shortage of complex. Congratulations to all, including the huge and effective effort by the City Council of Oza dos Rios.